Malatya’da 6 Şubat depremleri sonrasında yapılacak olan bina ve inşaatlarda uygulanacak olan standartlar Malatya Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından belirlenerek, tüm ilçelerde uygulanmasına karar verildi. Daha önce Battalgazi, Yeşilyurt ve Büyükşehir Belediyesi tarafından ayrı ayrı belirlenen yapılaşma koşulları tek çatı altında toplandı. İkinci bir karara göre de en fazla zemin+6 olmak üzere 7 kata izin verilecek.
Malatya’da 6 Şubat depremleri sonrasında inşaatlarda uygulanması için Malatya Büyükşehir Belediye Meclisi, Yeşilyurt Belediye Meclisi ve Battalgazi Belediye Meclisi’nde alınan farklı karar ve standartlar tek metin üzerinde birleştirilerek, 29 madde olarak yeniden düzenlendi.
Malatya Büyükşehir Belediye Meclisi İmar ve Bayındırlık Komisyonu tarafından hazırlanan yapılaşma ile ilgili 29 maddeden oluşan raporu ile Malatya’da uygulanacak olan maksimum yükseklik ile ilgili plan Malatya Büyükşehir Belediye Meclisi’nde görüşülerek oy birliği ile kabul edildi.
Yapılaşma Koşulları Raporunun mesleki odalardan alınan görüşlerinde yansıtılarak hazırlandığı belirtildi.
Malatya’da uygulanacak olan Yapılaşma Koşulları şu şekilde:
1- İmar planında Z+3 kat ve üzeri yapılarda en az 1(bir) bodrum kat yapılarak temellerin sağlam zemine oturtulması zorunludur. Ancak parsel bazlı yapılacak jeolojik ve jeoteknik etüt raporlarındaki zemin değerleri doğrultusunda gerek görüldüğü halde ilgili idare bodrum kat sayısını arttırabilir. Z+3 kattan düşük yapılarda ise parsel bazlı yapılacak jeolojik ve jeoteknik etüt raporlarındaki zemin değerleri bodrum kat yapılmasına gerek görmüyorsa bu tip yapılarda bodrum kat zorunluluğu aranmaz.
2-Zemin sınıfı ZA ve ZB olan zeminler dışında; Z+2 ve üzeri binalarda radye temel yapılması zorunludur.
3-Kent genelinde Z+1 kattan fazla yığma yapı yapılamaz.
4-Bina yüküne göre zemin iyileştirmesi gereken alanlarda zemin iyileştirmesi yapılmadan uygulama yapılamaz, dolgu zemin üzerine bina inşa edilemez. Ancak Bu durumlarda zemin etüdü ve geoteknik raporda belirtilen zemin iyileştirmesi yapılarak yapı inşa edilebilir.
5- Betonarme yapılarda; bant pencere, bodrum katta havalandırma boşlukları, kat kirişlerindeki süreksizlikler, eğimli arazideki temellerin farklı kotlarda uygulanması, kolon yüksekliği boyunca devam etmeyen dolgu ve perde duvarlar kısa kolon davranışına sebep olacağından dolayı bu hususlara dikkat edilecek, açılan boşluklar kolon ve perdelere 60 cm'den fazla yaklaşmayacak, yumuşak kat ve kısa kolon oluşmaması için zemin üzeri tüm katlarda kat yükseklikleri aynı olacak şekilde tasarım yapılacaktır.
6a. Planlarda Ticaret fonksiyonlu parsellerde zemin katların kat yüksekliği ile normal katlar arasındaki yükseklik farkı +100 cm ile sınırlandırılarak, Tic+Konut fonksiyonlu ve ilgili idare kararı ile zemin katı ticari olarak tasarlanmış konut fonksiyonlu parsellerde zemin kat yüksekliği 4.00 metreyi geçmeyecektir. İmar planında konut ve içerisinde konut bulunduran karma fonksiyonlu alanlarda asma kat yapılamaz.
6b. Tüm yapılarda yapı önem katsayısı 1.2 olacaktır.
7- Binaların ruhsatlandırma aşamasında tabi zemin dikkate alınacaktır. Plankote üzerindeki kotları ile onaylı halihazır hazır harita üzerindeki kotları kontrol edilecektir. Plankotelerin onaylı halihazırlar ile uyumlu olması zorunludur.
8- Çatı arası piyesler yığma ve yarı karkas şeklinde yapılamayacaktır.
9-Binaların zemin katında bina izdüşümü fazlası alan yapılacaksa; bu alan dilatasyon ile ayrılacak, bodrum katta devamı sağlanacaktır. (bina geometrisini düzeltecek küçük çıkıntılar için dilatasyon şartı aranmayacak)
10-Türkiye Bina deprem Yönetmeliğinin eki deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esasların tablo3.3 de belirtilen bina yükseklik sınıfı (BYS)1,2,3 ve 4 olan yeni yapı ve tadilat projeleri üniversitelerin mühendislik fakültelerinin inşaat mühendisliği bölümü mezunu olup Mekanik veya Yapı anabilim dallarında en az doçent veya profesör unvanlarına sahip olan kişiler tarafından veya (Tasarım Gözetmenliği Uzmanılığı) TGUA-3 belgesi olan kişilerden alınan danışmanlık onayı ile kabul edilecektir.
11- Tüm katlarda bulunan kolonlar min 010 çirozlu etriye olarak tasarlanacaktır.
12-Tüm yeni yapılarda beton sınıfı C30/37'den az olmayacak şekilde tasarım yapılmalıdır.
13- Bir deprem yönünde en az iki perde gerekir. Perdeler olabildiğince simetrik olacak şekilde yerleştirilmelidir. Betonarme bir yapıda kullanılacak olan perde alanı asansör perdesi hariç, bir doğrultu için; en az, yapı taban alanı ve toplam kat sayısı çarpımının binde birinden büyük olacak şekilde taşıyıcı sistem oluşturulmalıdır. Her iki yönde toplamda x(Aperde>0.001.n.Ayapı) uygulanmalı ve bodrum hariç 3 kat ve üzeri yapılarda perde dar kenarı min 30 cm kullanılmalıdır.
14-Deprem perdelerindeki başlık donatıları min 0 14 olup orta demirler min Ø12 bina yüksekliği boyunca, kritik kattaki donatı aralığı azaltılmadan ve kesit değişikliği yapılmadan devam ettirilecektir.
15-Asansör kuyusu temeli radye temel ile aynı kalınlıkta ve donatı çapı min aynı çapta olacaktır.
16-Merdiven donatıları enine min 012 ve boyuna min Ø14 olacaktır. Buna ilaveten donatı yerleştirme kurallarına muhakkak uyulması gerekir.
17-Asansör perdelerinde olası güçlendirme durumlarında kuyu ölçülerinin daralması halinde statik proje ön planda tutulup maksimum ölçüleri kullanmak şartı ile asansör kapasite şartı aranmayacaktır.
18-Güçlendirme projeleri ve performans analizleri, üniversitelerin mühendislik fakültelerinin inşaat mühendisliği bölümünün mezunu olup, mekanik veya yapı anabilim dallarında, en az doçent veya profesör unvanlarına sahip kişiler tarafından veya (Tasarım Gözetmenliği Uzmanılığı)TGUA-3 belgesi olan kişilerden alınan danışmanlık onayı ile kabul edilecektir.
19-Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yapılan hasar tespitleri neticesinde güçlendirme projelerine esas performans analizi için zemin ve temel etüt raporları yeniden (Türkiye Bina deprem Yönetmeliği) TBDY 2018 yönetmeliğine uygun olarak yapılacaktır.
20- Yerinde dökme betonarme uygulanacak yapı tasarımında döşeme tipi plak seçilen katlarda kiriş açıklığı 7 metreden fazla olmayacak.
21-Bina içerisinde yük dolandırılmadan en kısa yoldan mesnetlere düşey taşıyıcı yapı elemanlarına (kolon-deprem perdeleri) aktarılacak, aynı kirişe birden fazla saplama kiriş yapılmayacak saplama kiriş donatı uygulama kurallarına dikkat edilecektir.
22-Yapıda temelden çatıya kadar düşeyde taşıyıcı elamanlarda kesit değişimi yapılmayacak (kolon -deprem perdeleri) kolonlardaki donatı sayısı; sistemi kurtaran en yüksek sayıdaki donatı sayısı üzerinden sabitlenecek. (min -max donatı pursantaj kurallarıda dikkate alınarak)
23-Yapı tasarımında kullanılan kiriş boyutu 25*60 seçilen kirişlerde gövde donatısı kullanılacak.
24-Bitişik nizamlarda temele ampatman yapılamayacağından max temel zemin gerilmesini aşmayacak şekilde çözümler bulunacaktır. (4 cephe kirişli radye, uygun temel kalınlığı yada bina yükünün hafifletilmesi vs.) 25- Yapı içerisinde tasarımda kullanılacak kat diyaframı döşemelerinde farklı döşeme tipi uygulanmasından kaçınılacaktır. (aynı katta asmolen-plak -kaset-mantar döşeme tipi)
26-Asansör kule katının sistem ile beraber karkas çözümüne özen gösterilecek. (mimari projede kule kat tasarımı konusuna özen gösterilecektir)
27-Tüm yapılarda binanın oturduğu en düşük tabi zemin kotundan itibaren min 80 cm don derinliği bırakılması zorunludur. Ayrıca temel derinliği hesabı yapılırken Zemin Etüd raporunda yer alan minimum temel derinliği baz alınacaktır.
28-Statik proje tadilatlarında; tadilat konu içeriği statik sistemi zayıflatmaya yönelik(kolon-kiriş-deprem perdesi; yatay-düşey taşıyıcı elemanların sistemden kaldırması, sistemdeki yapı elemanlarında donatı azaltımı, beton sınıfının düşürülmesi vs.) yapılacak tadilat projelerine izin verilmeyecektir.
29-Binanın tüm duvarlarında kara kaba sıva kullanılacaktır. Cephe duvarlarının dış mekana bakan yüzeylerinde kesinlikle kireç kullanılmayacaktır. Yapıdaki bütün duvarların iç mekana bakan sıvalarda maximum %20 kireç oranı muhafaza edilecektir.
- Bina yüksekliği ile ilgili karar
Malatya ili Battalgazi ve Yeşilyurt ilçelerinde yapılaşmaya ilişkin deprem sonrası bina yüksekliği ile ilgili olarak alınan karar ise şu şekilde;
-"Maksimum bina yüksekliği 22.50 metre (zemin + 6) (Yençok:22.50 m) yi geçemez.",
-"İmar planında TAKS'ın 0.40'dan az olduğu ayrık veya blok nizam (2 kat üzeri) olan alanlarda maksimum TAKS 0.40 olarak uygulanacaktır. Ancak çekme mesafeleri ile KAKS verilip TAKS verilmeyen parsellerde TAKS %60'ı geçmemek şartıyla çekme mesafelerine göre uygulama yapılacaktır. İmar planında TAKS'ın 0.40'dan az olduğu ayrık veya blok nizam (2 kat üzeri) olan alanlarda zemin katta bina izdüşümü dışında yapı yapılamaz. (7452 sayılı yasa kapsamında yerinde dönüşüm yapılacak parsellerde bu şart aranmayacak olup bina ön cephelerinde bina izdüşümüne uymak zorunludur.)
-Karara göre; inşaatlar, zemin+ 6 yani toplam 7 katı geçemeyecek ve 'özel imalat' olarak nitelendirilen ve 7 kat üstü olabilecek binalara ise çift kat bodrum yapılması zorunlu olacak.
