Malatya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (MASKİ) Genel Müdürü Mehmet Mert, 6 Şubat depremlerinde Malatya’da alt yapının tamamen zarar gördüğünü belirterek, “şu ana kadar yaklaşık 80 bin tane arıza yaptık ve bununla ilgili de yoğun bir şekilde çalışmaya devam ediyoruz. Yüzeye çıkarılan, şu anda yıkılan binaların hepsinin arızasını yapmaya çalışıyoruz. Birde yüzeye çıkmayan, kayıp olan, gözle göremediğimiz hatlarda dinleyerek arıza tespiti yapmaya çalışıyoruz. Bizim suyumuzun şu anda yüzde 60-70’i de kayıp kaçak. Depremden önce yüzde 30-35’lerdeyken, şu an suyumuzun ciddi anlamda kayıp kaçağı var.” dedi.
Gündüzbey Kaptaj Kaynağının depremler nedeniyle kaybolmamasını büyük bir şans ve nimet olduğunu ve şuanda Malatya’da şebekenin yüzde 99 oranında çalıştığını belirten Mert, “Malatya’da şebeke tamamen oynadı. Yani bizim 100 sene de yaptığımız şebeke, Malatya’da alt yapının tamamı oynadı, tamamı etkilendi. Sağa döndü, sola döndü, kaynaklarımız oynadı, hasar gördü” dedi.
-“Malatya’daki tüm şebekenin tamamen elden geçmesi gerekiyor”
Depremler sonucunda Malatya’daki alt yapının tamamen olumsuz etkilendiğini belirten MASKİ Genel Müdürü Mehmet Mert, “Depremde insanlar sadece bina bazında veya gördüklerini zarar gördü zannediyor. Bizim Malatya’nın tamamı, alt yapımız tamamen dağıldı. Depremin ilk gününden beri tüm arkadaşlarımızla birlikte gece gündüz 24 saat esaslı yoğun bir çalışma yaptık. Elimizden geldiği kadar ilk zamanlar suyumuz topraklı da olsa musluklarını akıtsınlar ve kullanmaya devam etsinler mantığı ile çalıştık. Şu an şehrin yaklaşık 100 bin bağımsız bölümü ağır hasarlı, orta hasarlı ve yıkılacak olması, şebekenin tamamen zeminden oynaması, kayması, hatta Malatya’nın 86 santim kaydığı, yerkürenin kaydığı söyleniyor. Şebekenin tamamen elden geçmesi gerekiyor. Biz şu ana kadar yaklaşık 80 bin tane arıza yaptık ve bununla ilgili de yoğun bir şekilde çalışmaya devam ediyoruz. Yüzeye çıkarılan, şu anda yıkılan binaların hepsinin arızasını yapmaya çalışıyoruz. Birde yüzeye çıkmayan, kayıp olan, gözle göremediğimiz hatlarda dinleyerek arıza tespiti yapmaya çalışıyoruz. Bizim suyumuzun şu anda yüzde 60-70’i de kayıp kaçak. Depremden önce yüzde 30-35’lerdeyken, şu an suyumuzun ciddi anlamda kayıp kaçağı var. Binalardaki su saatlerinin çalınması, sadece deprem ile bitmedi ki ağır hasarlı binalardan saatleri çaldı, su boşa çıktı. Çıkamadığımız ağır hasarlı binalara çıkmak zorunda kaldık. İnsanlar bizi eleştirirken, biz farklı bir yerden gelmedik, depremi birlikte yaşadık, beraber yürüyoruz. Ama yaptığımız iş gereği su musluktan akmadığı sürece bunun bahanesi yok. Biz her zaman suyu akıtmaya çalıştık, akıtmaya da devam ediyoruz.” şeklinde bilgi verdi.
-“Sadece deprem bölgesinde çalışmıyoruz, nüfusu artan depremden az etkilenen yerlere de su takviyesi yapıyoruz”
6 Şubat depremleri soncunda sadece kaptaj veya il merkezindeki alt yapıdaki sorunlarla değil, depremden etkilenmeyen, ancak nüfusu artan ilçelerde de su miktarını artan ihtiyaca göre arttırma çalışması içinde de olduklarını anlatan MASKİ Genel Müdürü Mehmet Mert şöyle konuştu, “Eksiğimiz vardır, yetersizliğimiz vardır, yetemediğimiz noktalar vardır. Ama düşünsenize bir şehrin komple alt yapısını yeniden hem dinliyorsunuz, hem arıza yapıyorsunuz, hem yenileme çalışması yapıyorsunuz, takviye çalışması yapıyorsunuz. Birde depremin getirdiği kırsala yayılma var. Örneğin Hekimhan nüfusu 3’e katlıyor. Yazıhan nüfusu 3-4’e katlıyor. Kale nüfusu 3-5’e katlıyor. Birde bu nüfusa daha önce verdiğinizin alışıla gelmiş su miktarının daha fazlası kat be kat fazla su vermen gerekiyor. Sadece deprem bölgesinde çalışmıyoruz, nüfusu artan depremden az etkilenen yerlere de su takviyesi yapıyoruz. Su bulanık olduğu zaman içerinde de 300 yakın bidon dağıttık, 5’er tonluk 10’ar tonluk mahalle aralarına ki insanlar en azından bu suyu içebilsinler diye. Geldiğimiz süreçte de suyumuzun şu anda içilebilir noktaya geldiğini ben söylemiyorum. Su içilir mi diyorlar. Laboratuvarı var, Sağlık Müdürlüğü var, biz her gün 3 defa numune alıyoruz. Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı numune alıyor. Suyumuzda mikrobik, ağır metal, uygun olmayan hiçbir şey yok.”
-“Her artçı depremde suyumuz etkileniyor”
Malatya il merkezinin içme suyunu karşılayan Gündüzbey Kaptajnın her artçı depremden etkilendiğini de belirten Mert, “Artçı depremler oluyor, her artçı depremde suyumuz etkileniyor. Bizim suyumuza el değmiyor. Bizim suyumuz dağın arasından gelen cazibeli bir kaynak suyu. Allah’ın verdiği büyük bir nimet Malatya’ya ve bizim en önemli değerimiz, can damarımız. Bunu ya kötüleyerek birilerine rant sağlayacağız, ya suyumuza sahip çıkacağız. Malatyalılar olarak bu değerimize sahip çıkacağız, kıymetini bileceğiz. MASKİ Genel Müdürlüğü olarak işletmesini yapıyoruz, ama bu değer Malatyalının, bu su Malatyalının. Türkiye’de olmayan bir su, kendi kaynağı, arıtmasız, klorunu vererek bu su size geliyor.” diye konuştu.
-“Şükretmeliyiz; bizim kaynağımız kaybolmadı, sadece toprak karıştı. ÇAPO’daki’ (Eskiköy-Gözene) 600 litre akan su kaynağımız deprem de kayboldu”
MASKİ Genel Müdürü Mehmet Mert, 6 Şubat depremlerinde Gündüzbey’deki kaynağın kaybolmamasının büyük bir şans olduğunu da vurgu yaparak şöyle devam etti, “İlk günden beri Malatya Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Selahattin Gürkan’ın koordinatörlüğünde tüm ekibimizle beraber sahada olmuşuz, olmaya da devam ediyoruz. Malatya için zevkle çalışıyoruz. Malatya’da şebeke tamamen oynadı. Yani bizim 100 sene de yaptığımız şebeke, Malatya’da alt yapının tamamı oynadı, tamamı etkilendi. Sağa döndü, sola döndü kaynaklarımız oynadı, hasar gördü. Bu bir süreç. Ben şuna inanıyorum; biz diğer illerimizin çok çok önündeyiz. Depremden etkilenen diğer illerden çok öndeyiz. Şükretmeliyiz; bizim kaynağımız kaybolmadı, sadece toprak karıştı. Bizim ÇAPO’da 500-600 litre suyumuz vardı ve o dağdan yaklaşık 13-14 tane köyümüze su veriyorduk ve Akçadağ’ın tüm alanlarına yaymak istiyorduk. Gözene’nin üstündeki suyumuzu. Depremde gelmedi, su gitti tamamen kayboldu. Ve şimdi gittik Meret deresinden tüm ekiplerimiz orada gece gündüz çalışıyor. Orada ayrı bir su bulduk. Hep beraber çalışıyoruz gece gündüz. Deprem hepimizi perişan etti. Dünyada görülmemiş felaketi yaşıyoruz. Maalesef bize denk geldi. Gecemiz, gündüzümüz kalmadı, hep beraber sahadayız. Malatyalılar şunu bilsin; gerçekten samimi çalışıyoruz.”
-“Su akmadığı sürece vatandaş haklıdır. Suyun musluktan akması lazım”
Su işletmesinin hayatın olduğu her an ve günün her anında vatandaşın hizmetinde olması gereken bir hayati bir öneme sahip olduğunu da vurgu yapan MASKİ Genel Müdürü Mehmet Mert, “ Elimizden geldiği kadar sahada olmaya çalışıyoruz. Ama biz ne yaparsak yapalım su akmadığı sürece vatandaş haklıdır. Suyun musluktan akması lazım. Temiz akması lazım, zamanında akması lazım. Bu canlı ve sürekli olan bir hizmet. 20 saat su aksa 1 saat akmazsa hiçbir önemi yok. Vatandaşlarımız rahat olsunlar. Yaklaşık 10 tane depomuz yıkıldı depremde. Doğanşehir’de tüm hatlarımız tahrip oldu, ana şebekelerimizi yeniden döşemeye çalışıyoruz. Şu an 1 milyarın üzerinde ihale yaptık ve bunun sahaya yansıması tekrar yapılması zaman alacak. Buda piyasa koşullarına baktığınız zaman insanlar çelik boru getiremiyor. ‘Çelik alamadığım için boruyu bükemiyorum’ diyor.”
-“Malatya’nın suyunu şimdi tekrar lekelemeye çalışıyorlar, Malatyalılar sahip çıkmalı”
Malatya’da şuanda yüzde 99 oranında içme suyu şebekesinin çalıştığını ve vatandaşa suyun kesintisiz olarak ulaştırıldığını belirten MASKİ Genel Müdürü Mehmet Mert sözlerini şu şekilde tamamladı, “
İnanmayan veya tereddüt edene kapımız açık, kaptaja gelip ziyaret edebilirler. Sistem olarak da görebilirler. Malatyalı olarak da gelip görebilirler. Tekrar tekrar söylüyorum bu Malatya’nın değeri, bizlerde sahip çıkamazsak daha önceki yıllarda Malatya’da salgın olmuştu, su ile ilgili kuraklık olmuştu. Kuraklıktan dolayı su yetmemişti, başka yerden takviye yaptık, suyu lekeledik, kendi kaptajımızı, hiç alakası olmamasına rağmen lekeledik. O zaman Malatya’ya hazır su girdi ve bir rant başladı. Şimdi yine başladılar. Fay hattından gelen su. Hafiften bulanabilir renk değiştirebilir. Belki fay değiştirmiştir, hat değiştirmiştir. Oranın temizlenmesi zaman alır. 7,5 üzerinde 2 tane deprem gördü. 30 bini aşkın artçı gördü. Biz sadece buna seviniyoruz, suyumuz kaybolmadı. Tüm alt yapı zarar gördü bu bir süreç. Önemli olan şebekenin yüzde 99’una su veriyoruz. Yüzde 1’i de basınç yüksekliği veya basınç düşüklüğü. MASKİ’de çalışan tüm arkadaşlarıma canı gönülden teşekkür ediyorum. Bize her türlü desteği veren ve katkıyı sağlayan Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Selahattin Gürkan’a teşekkür ediyorum.”
