Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzası ile Resmi Gazete’de yayımlanan kararname ile 6 Şubat depremlerinde etkilenen illerde evi veya işyerleri orta hasar yada üzeri hasarlı olan vatandaşlara verilecek olan kredi ve hibelerin esasları belirlendi.
-Kredi ve hibenin kısa özeti…
Yayımlanan karara göre, yerinde dönüşüm için vatandaşlara konutlar için 750 bin TL, ahırı bulunan konutlar için 1 milyon TL işyerleri için 400 bin TL kredi, konutlar için 750 bin TL, işyerleri içinde 400 bin TL hibe verilecek. Krediler faizsiz, 2 yıl ödemesiz ve 10 yıl vadeli olacak. Sadece bir konut/işyeri için hibe ve en fazla üç bağımsız bölüm için kredi verilebilecek. Bir hak sahibine sadece bir konut ve bir işyeri için hibe imkanı tanınacak. Başvurular Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerine yapılacak.
-Genel hükümler ve hak sahipli şartları
(1)- 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler sebebiyle yapıları 7269 sayılı Kanun kapsamında orta ve üzeri hasarlı olarak tespit edilen ger9ek veya tüzel kişi maliklere, 7452 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi kapsamımda yapacakları yeni yapılar için, bu Karar uyarınca hibe ve talep etmeleri halinde yapım kredisi verilir.
(2)-7269 sayılı Kanun kapsamında hak sahibi olup, ayrı Kanun kapsamında kredi ve konut yardımından faydalananlara, bu Karar kapsamında hibe ve kredi verilmez.
(3)-Bu Karar kapsamında maliklere bir konut ve bir işyeri için hibe ve en fazla tip bağımsız bölüm için kredi verilir. Ayni bağımsız bölüm için hem hibe hem de kredi alınabilir.
(4)- İnşaat yapımı için verilecek hibe haricinde, yapı denetimi, jeolojik etüt raporu ve/veya harita hazırlanması ile yapıma yönelik benzeri işler için de hak sahiplerine hibe verilir.
(5)-İnşaat halinde olup, orta ve üzeri hasarlı olarak tespit edilen yapı maliklerine de hibe ve yapım kredisi verilir.
(6)-Hasar gören yapıda iştirak halinde veya müşterek mülkiyet söz konusu ise, yine ayni şeklide hisseli olmak üzere, sadece bir konut/işyeri için hibe ve en fazla üç bağımsız bölüm için kredi verilir.
(7)- Ölen bir kimsenin hak sahipliğine ilişkin hakları mirasçılarına geçer. Mirasçılar birden fazla ise birlikte hak sahibi sayılırlar. Yeni yapılacak uygulamalara yönelik olarak ilgili idareler/kurum ve kuruluşlar nezdinde yapılacak tüm iş ve işlemler tapuda kayıtlı son malik adına yürütülebilir.
(8)-Hasarlı taşınmazı, afetten sonra satış veya baka şekilde devralan üçüncü şahıslar da hak sahibi olarak kabul edilir.
(9)-Hasarlı yapının bulunduğu parselde zeminden kaynaklanan sebeplerle veya imar mevzuatı ile imar planlarına göre yeniden afetten önceki şartlarla yapı yapılabilmesi mümkün değil ise, aynı il sınırları içerisinde olup hak sahiplerine ait başka bir parselde yeni yapı yapılmak istenilmesi durumunda, hak sahiplerine bu Karar kapsamında hibe ve yapım kredisi verilir.
(10)-Boş parsellerin, 7452 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi kapsamında uygulama yapılacak parsellerle tevhit edilmesi halinde, boy parsel maliklerine hibe ve yapım kredisi verilmez.
(11)- İnşaatın plân ve projesine, fen ve sanat kurallarına ve imar mevzuatına uygun yapmayanların inşaatı ile hibe ve kredisi durdurularak inşaatı düzeltmesi için otuz gün süre verilir. Bu süre sonu da inşaatın düzeltilmemesi halinde ödemeler kesilir ve kullanış oldukları nakdi hibe ve kredi tutarları kanuni faizi ile birlikte, ayni hibe kullanımı ise ayni hibe olarak verilen inşaat malzemesinin inşaatın durduruldu tarihteki güncel değeri muaccel olur ve tahsil edilir. Ayrıca bu dunumdaki inşaatlar için imar mevzuatına göre işlem yapılır.
(12)-7452 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca yapım maliyeti Hazine tarafından karşılanacak olan bağımsız bölümlerin maliklerinden;
a)-Hak sahipliği şartlarını taşıyanlar için de hibe verilir. Bu bağımsız bölümler için verilecek hibe miktarları 6 nci maddenin altıncı fıkrasındaki ödeme esasları gözetilerek ödenir. Hibe miktarını aşan yapım maliyetinin anlaşan maliklerin kullandığı kredi miktarı kadar olan kısmı 4 üncü maddenin dördüncü fıkrasındaki ödeme esaslarına göre, hibe ve anlaşan maliklerin kullandığı kredi miktarını aşan yapım maliyeti ise iki eşit taksit halinde,
b)-Hak sahipliği şartlarını taşımayanların yapım maliyeti; anlaşan maliklerin kullandığı hibe ve kredi miktarı kadar olan kısım 4 ünci maddenin dördünki fıkrası ile 6 nci maddenin altıncı fıkrasındaki ödeme esasları gözetilerek, anlaşan maliklerin kullandığı hibe ve kredi miktarını aşan yapım maliyeti ise iki eşit taksit halinde, Bakanlıkça, müteahhidin adına Bankada açılan vadesiz hesabına ödenmek üzere il müdürlüklerine gönderilir.
-Kredi verilmesine ilişkin esaslar
(1) - Kredi verilirken hak sahiplerinin gelir ve kredi puanı durumlarına bakılmaz.
(2)-Kredi başvuruları, hak sahiplerince yapım ruhsatının alındığı tarihten itibaren en geç bir yıl içerisinde Bakanlıkça belirlenecek bilgi ve belgelere istinaden e-Devlet üzerinden yapılabileceği gibi il müdürlüklerine de yapılabilir.
(3)-Başvurular il müdürlüklerince hak sahipliği şartları ve talep edilen kredi miktarı bakımından incelenir, başvurusu uygun görülen hak sahipleriyle kredi sözleşmesi ve ödeme planı imzalanır.
(4)-Kredinin %10’u peşin, geri kalanı ise 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanuna tabi olan yapılarda yapı denetim sistemindeki inşaat ilerleme seviyesi, diğer yapılarda ilgili idarelerce yerinde yapılacak inceleme esas alınarak; su basman seviyesinde, taşıyıcı sistemin bitiminde ve inşaat bitiminde olmak üzere, Bakanlikça üç eşit taksitle yapıdaki hak sahipleri adına hak sahiplerinin anlaştığı müteahhidin Bankada açılan vadesiz hesabına ödenmek üzere il müdürlüklerine gönderilir.
(5)- İl Müdürlükleri Hazine adına taşınmaz üzerinde birinci derece ve birinci sıra veya serbest dereceden istifade hakki ile diğer derecelerden olmak üzere kredi miktarının iki katı kadar tutarda ipotek tesis eder.
(6)-Kredi geri ödemeleri Bakanlıkça takip edilir ve kredinin durdurulması veya iptal edilmesi durumunda, kullanılmış kredilerin ödenmeyen kısımları genel hükümlere göre takip ve tahsil edilir.
(7)-Kredi borçları, kredi siizle5mesinde yer alan anlara ve ödeme planında belirlenen sürelere uygun olarak ödenir.
-Kullandırılarak krediler ve limit
(1)- Bu Karar kapsamında sağlanacak krediler aşağıdaki şartlara ve limitlere göre kullandırılır.
Konut: 750 bin TL
Ahırı bulunan konut: 1 milyon TL
İşyeri: 400 bin TL
(2)-Krediler, iki yıl ödemesiz olmak üzere toplam azami on yıl vadeli ve faizsiz olarak kullandırılır.
(3)-Hak sahipleri en fazla üç bağımsız bölüm için kredi kullanabilir.
-Hibe verilmesine ilişkin esaslar
(1) -Bir hak sahibine sadece bir konut ve bir işyeri için hibe verilebilir.
(2)-Hibe yardımı Bakanlıkça; nakdi olarak konut için 750.000 TL, işyeri için 400.000 TL olarak veya yapılacak inşaatın büyüklüğü, niteliği gibi hususlar gözetilerek ayni olarak inşaat malzemesi verilmek suretiyle yapılır.
(3)- İnşaat yapımı için verilecek nakdi ve ayni hibe haricinde, yapı denetimi, jeolojik etüt raporu ve/veya harita hazırlanması ile yapıma yönelik benzeri iller için hak sahiplerine bağımsız bölüm başına 40 bin TL nakit hibe verilir.
(4)-Hibe başvuruları hak sahiplerince yapım ruhsatının alındığı tarihten itibaren en geç bir yıl içerisinde Bakanlıkça belirlenecek bilgi ve belgelere istinaden e-Devlet üzerinden yapılabileceği gibi doğrudan il müdürlüklerine de yapılabilir.
(5)-Başvurular, il müdürlüklerince hak sahipliği şartları ve talep edilen hibe türü ve miktarı bakımından incelenir ve uygun görülen başvurular onaylanır.
(6)- İkinci fıkra uyarınca nakit olarak verilecek hibenin %10’u ile üçüncü fıkra uyarınca verilecek hibe miktarının tamamı peşin, geri kalanı ise 4708 sayılı Kanuna tabi olan yapılarda yapı denetim sistemindeki inşaat ilerleme seviyesi, diğer yapılarda ilgili idarelerce yerinde yapılacak inceleme esas alınarak; su basman seviyesinde, taşıyıcı sistemin bitiminde ve inşaat bitiminde olmak üzere, Bakanlıkça üç eşit taksitle yapıdaki hak sahipleri adına hak sahiplerinin anlaştığı müteahhidin Bankada açılan vadesiz hesabına ödenmek üzere il müdürlüklerine gönderilir.
