7440 sayılı Kanun çerçevesinde alacakların yeniden yapılandırılması süreci, mücbir sebep hali ilan edilen illerde uzatılmış durumda. Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya başta olmak üzere birçok ilde mükellefler için başvuru ve ödeme süreleri belirlenen tarihlere kadar devam edecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına dair önemli bir düzenleme yaptı. Bakanlık, 6 Şubat 2023'te meydana gelen Kahramanmaraş depremlerinden etkilenen illerde vergi yapılandırmasına ilişkin sürelerin uzatıldığını duyurdu. 7440 sayılı Kanun’un uygulama esaslarını belirleyen tebliğ Resmî Gazete’de yayımlandı. Mücbir sebep hali ilan edilen iller için başvuru ve ödeme süreleri hakkında bilgilendirme yapıldı.
Amaç ve Kapsam
Yapılan açıklamada, 7440 sayılı Kanun’a atıfla şu ifadelere yer verildi: “Bu Tebliğin amacı, 9/3/2023 tarihli ve 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 9 uncu maddesinin on dokuzuncu fıkrasının uygulamasına dair usul ve esasları düzenlemektir.”
Mücbir Sebep Hali ve Kapsamı
Tebliğin dayanak maddesi ise şu şekilde açıklandı: “Bu Tebliğ, 7440 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin yirminci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.”
Ayrıca ilgili mevzuat için de şu bilgilere yer verildi: “7440 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin on dokuzuncu fıkrasında, 213 sayılı Kanunun 15 inci maddesine göre Hazine ve Maliye Bakanlığınca mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerde, başvuru süresinin mücbir sebep hâli sona erdikten sonra üç ay uzatılabileceği belirtilmiştir.”
Mücbir Sebep Hali Düzenlemesi
Tebliğde, mücbir sebep haline tabi illerle ilgili şu bilgiler verildi: “Kahramanmaraş depreminden etkilenen Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ile Sivas’ın Gürün ilçesinde 6/2/2023 ile 31/7/2023 tarihleri arasında mücbir sebep hali ilan edilmiştir. Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep’in İslahiye ve Nurdağı ilçeleri için bu süre 30/11/2024 tarihine kadar uzatılmıştır.”
Başvuru ve Ödeme Süreleri
Süre uzatımına dair açıklama şu şekildedir: “Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep’in İslahiye ve Nurdağı ilçeleri için başvuru süresi 28/2/2025 tarihine kadar uzatılmış olup, ilk taksit 31/3/2025 (2/4/2025 tarihine kadar) ve ikinci taksit 30/4/2025 tarihine kadar ödenecektir.”
Mücbir sebep hali devam eden iller için mükelleflerin yapması gereken işlemler detaylandırıldı: “Mükelleflerin matrah ve vergi artırımından yararlanmak için 28/2/2025 tarihine kadar başvuru yapmaları, ilgili vergilerin ödemelerini Mart 2025 ayından başlayarak gerçekleştirmeleri gerekmektedir.”
Tebliğ şu şekilde:
"(1) Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçeleri için mücbir sebep hali 30/11/2024 tarihinde sona ereceğinden, bu yerlerdeki dairelere 7440 sayılı Kanun kapsamında yapılacak başvuruların 28/2/2025 tarihine kadar yapılması ve ödenecek birinci taksitin (peşin ödeme dâhil) 31/3/2025 tarihine (bu tarihin resmi tatile rastlaması nedeniyle 2/4/2025 tarihine kadar), ikinci taksitin 30/4/2025 tarihine kadar (bu tarihler dâhil), diğer taksitlerin ise takip eden aylarda ödenmesi gerekmektedir.
(2) Kanun kapsamında yapılacak başvurularını, mücbir sebep hali 30/11/2024 tarihine kadar devam eden Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki dairelere yapacak olan mükelleflerin;
- 7440 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile geçici 1 inci maddesi kapsamında matrah ve vergi artırımından yararlanmak istemeleri halinde 28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dâhil), söz konusu maddede belirtilen şekilde beyan veya bildirimde bulunmaları, hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergisi ile gelir (stopaj) ve kurumlar (stopaj) vergisi tutarlarını Mart/2025 ayında (31/3/2025 tarihinin resmi tatile rastlaması nedeniyle 2/4/2025 tarihine kadar) tamamen veya talep etmeleri hâlinde ilk taksiti Mart/2025 ayından başlamak üzere aylık dönemler halinde on iki eşit taksitte, matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannamelere ait damga vergisini ise ilk taksit ödeme süresi içinde ödemeleri,
- 7440 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrası hükmünden yararlanmak istemeleri halinde bu fıkra kapsamında stok beyanına ilişkin KDV beyannamesi ve eki envanter listesini mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonu olan 28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dâhil) vermeleri, yapılacak beyan üzerine tahakkuk edecek tutarları aynı süre içinde ödemeleri,
- 7440 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendiyle, ÖTV’nin konusuna giren malları bu madde kapsamında beyan eden ve alış belgelerini ibraz edemeyen mükelleflerin, bu malların beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden geçerli olan ÖTV’yi Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No:1) ekindeki beyannameyle (Ek:20) mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonu olan 28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dâhil) beyan etmeleri ve yapılacak beyan üzerine tahakkuk edecek tutarları aynı süre içinde ödemeleri,
- 7440 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası hükmünden yararlanmak istemeleri halinde bu fıkra kapsamında kayıtlarında yer aldığı hâlde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonu olan 28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dâhil) kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri, bu kapsamda ödenmesi gereken katma değer vergisini, ilk taksitini beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitlerini beyanname verme süresini takip eden birinci ve ikinci ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödemeleri (ancak talep edilmesi hâlinde, taksitlendirilebilecek tutarın defaten ödenebilmesi de mümkündür.),
- 7440 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası hükmünden yararlanmak istemeleri halinde bu fıkra kapsamında 31/12/2022 tarihi itibarıyla düzenlenen bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonu olan 28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dâhil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle düzeltmeleri ve beyan edilen tutarlar üzerinden hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi içinde ödemeleri, gerekmektedir."