Özel Eğitim Topluluğu tarafından otizm spektrum bozukluğunu tanıtmak ve aile katılımının önemine dikkat çekmek amacıyla bir panel düzenlendi.
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen panele; Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Necati Çobanoğlu, Özel Eğitim Öğretmenliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. M. Abdulbaki Karaca, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet İlkhan Yetkin, Dr. Öğr. Üyesi Sıla Doğmaz Tunalı, Arş. Gör. Özlem Yağcıoğlu Has, Çocuk Ergen ve Ruh Sağlığı Uzmanı Dr. Özge Tekeli Uçar ve otizmli bir bireyin annesi Hatice Topal, akademik ve idari personel ile çok sayıda öğrenci katıldı.
“Erken müdahale oldukça önemlidir”
Dr. Öğretim Üyesi Yetkin, otizm spektrum bozukluğunun günümüzde artış gösterdiğini ve yaklaşık her 36 çocuktan birinde görüldüğünü söyledi. Otizmin yalnızca eğitsel değil; tıbbi ve sosyal boyutlarıyla da ele alınması gerektiğini vurgulayan Yetkin, erken farkındalığın önemine şu sözlerle dikkat çekti:
“Erken dönemde tanı koymak ve müdahaleye başlamak, çocukların gelişimi açısından oldukça önemlidir. Tanılama süreci yalnızca klinik düzeyde değil, aynı zamanda ailenin farkındalığı ve sürece katılımı ile de mümkün olur. Uzmanlar olarak çok paydaşlı iş birliğini önemsiyoruz.”
“Aşıların otizme yol açtığı iddiası bilimsel temele dayanmıyor”
Panelin diğer konuşmacısı Dr. Özge Tekeli Uçar, otizm tanısının DSM-5 tanı kriterlerine göre konulduğunu ve özellikle sosyal iletişimde yaşanan güçlüklerin tanıda belirleyici olduğunu ifade etti. Otizmin nedeni tam olarak bilinmese de genetik yatkınlık ve epigenetik faktörlerin etkili olduğunu belirtti.
Aşıların otizme yol açtığı iddiasının bilimsel bir temeli olmadığını vurgulayan Uçar, söyle konuştu:
“Bu, toplumda yaygın bir yanılgıdır ve bilimsel olarak defalarca çürütülmüştür. Aşıların otizme neden olduğu yönünde herhangi bir kanıt bulunmamaktadır. Aynı şekilde, cıva maruziyeti, oksijensiz doğum, erken doğum gibi durumların da otizme doğrudan yol açtığına dair kesin bir bulgu yoktur.”
Uzm. Dr. Uçar, erken teşhisin önemine dikkat çekerek, ailelerin çocuklarının ilk altı ayından itibaren verdikleri tepkilere dikkat etmeleri gerektiğini belirtti. Uçar, özellikle ismine tepki vermeme, göz teması kurmama ve babıldama eksikliği gibi belirtilerin göz ardı edilmemesi gerektiğini belirterek otizm tedavisinde medikal destek ve özel eğitimin birlikte yürütülmesinin etkili olduğunu sözlerine ekledi.
“Öğretmenlerden çok, asıl sorumluluk evde ailelere düşüyor”
Panelde konuşan ve 16 yaşında otizmli bir çocuğun annesi olan Hatice Topal ise kendi deneyimlerini paylaştı. Çocuğunun gelişiminde erken tanı ve doğru yönlendirmenin büyük önem taşıdığını belirten Topal, ailelerin zaman kaybetmeden uzman desteği almaları gerektiğini vurguladı.
Topal, süreçte en büyük sorumluluğun ailelere düştüğünü ifade ederek, “Ne doktorların ne de öğretmenlerin sihirli bir değneği var. Bu süreçte herkesin çaba göstermesi gerekiyor. Eğitim sürecinin büyük bir kısmı ailede başlıyor. Öğretmenler ise bu süreçte rehberlik edici bir rol üstlenmeli.” dedi.
Panel, katılımcıların sorularının yanıtlanmasının ardından sona erdi.
İNÜHABER Merkezi
